Việc thức dậy trong mệt nhọc không chỉ liên quan đến chuyện bạn ngủ ít hay ngủ nhiều, mà còn là bạn đang ở đâu trong chu kỳ giấc ngủ lúc bạn tỉnh giấc. Các pha (phases) của chu kỳ giấc ngủ thiên nhiên, khi nào nên đi ngủ, thời gian thức dậy tốt nhất và làm cách nào để thức dậy một cách sảng khoái. Chúng ta cũng sẽ tìm hiểu về ngủ bao nhiêu là đủ và các vận dụng cải thiện giấc ngủ hiệu quả.
- Chu kỳ giấc ngủ
Nói đơn giản nhất, chu kỳ giấc ngủ là các gì bộ não làm khi mà bạn đang ngủ. Lúc ngủ, não của chúng ta trải qua ti tỉ hoạt động. Những kiểu hoạt động này được xác định dựa trên sự chuyển động thất thường của mắt và cơ bắp. Thực tế, các nhà kỹ thuật giấc ngủ đã theo dõi những chuyển động này và phát hiện 2 nhóm chu kỳ giấc ngủ chính là giấc ngủ chuyển động mắt nhanh (giấc ngủ REM) và giấc ngủ không di chuyển mắt nhanh (giấc ngủ non-REM).
Một chu kỳ giấc ngủ tự nhiên kéo dài khoảng 90 phút. Trong lúc này, não của chúng ta đi qua 5 công đoạn khác nhau. Giai đoạn 1: Hoạt động não chậm lại. Chúng ta ngủ nhẹ, mơ màng giữa ngủ và tỉnh. Quá trình 2: di chuyển mắt ngừng lại và bộ não bắt đầu thư giãn. Đây là giai đoạn giấc ngủ nông, diễn ra trước khi chúng ta bắt đầu bước vào giấc ngủ sâu.
Giai đoạn 3: Sóng não bắt chậm hơn nữa, chuẩn bị cho giai đoạn ngủ sâu. Giai đoạn 4: Đây là công đoạn ngủ sâu. Việc đạt được công đoạn này rất quan trọng vì nó quyết định chúng ta sẽ có được một đêm ngon giấc hay không. Không chỉ có thế, bạn không nên thức giấc trong quá trình này vì nó khiến bạn thức dậy với tâm trạng cáu kỉnh. Giai đoạn 5: Đây là giai đoạn giấc ngủ chuyển động mắt nhanh. Phần lớn các giấc mơ đều xuất hiện trong thời điểm này. Xin được nhắc lại, hãy vững chắc là bạn không tỉnh giấc trong quá trình này bởi vì bạn sẽ sắp như cảm thấy mất phương hướng.
- Chu kỳ giấc ngủ REM
Đây là một giai đoạn giấc ngủ nơi chúng ta có được các giấc mơ sống động nhất. Trong chu kỳ giấc ngủ đầu tiên, sau khoảng 90 phút đi ngủ, giấc ngủ REM bắt đầu xuất hiện và chỉ kéo dài khoảng 10 phút. Vào các chu kỳ giấc ngủ tiếp theo, giấc ngủ REM của chúng ta kéo dài lâu hơn. Giấc ngủ REM rốt cục có thể kéo dài đến 1 tiếng.
Trong giấc ngủ REM, đôi mắt của chúng ta chuyển động nhanh và thất thường cùng lúc chúng ta có thể cảm nhận nhiều thứ khác. Bộ não thì xử lý thông tin, chuyển những trải nghiệm thành ký ức. Hơn thế nữa, giấc ngủ REM giúp củng cố kỹ năng sáng tạo và giải quyết vấn đề. Tất cả những điều này giải thích lý do tại sao chúng ta cần đảm bảo không để bị báo thức gọi dậy trong giai đoạn cực kỳ quan trọng này.
- Chu kỳ giấc ngủ trong một đêm
Một đêm ngủ bình thường cần khoảng từ 5-6 chu kỳ giấc ngủ tất cả. Không có chu kỳ giấc ngủ nào là giống nhau hoàn toàn. Ở 2-3 chu kỳ giấc ngủ trước tiên, chúng ta dành hầu hết thời gian trong quá trình giấc ngủ không di chuyển mắt nhanh (giấc ngủ non-REM).
Trong 2-3 chu kỳ ngủ tiếp theo, chúng ta lại dành phần nhiều thời gian trong giấc ngủ REM và giai đoạn 1 (ngủ nông). Bằng việc sử dụng phương tiện theo dõi chu kỳ giấc ngủ, bạn có thể chỉnh đồng hồ vang lên khi bạn đang trong giai đoạn ngủ nông, từ đấy đề phòng những dấu hiệu thiếu ngủ có thể gặp và giúp bạn thức dậy với tinh thần sảng khoái hơn.
>>> Tham khảo thêm:
- Chu kỳ giấc ngủ
Nói đơn giản nhất, chu kỳ giấc ngủ là các gì bộ não làm khi mà bạn đang ngủ. Lúc ngủ, não của chúng ta trải qua ti tỉ hoạt động. Những kiểu hoạt động này được xác định dựa trên sự chuyển động thất thường của mắt và cơ bắp. Thực tế, các nhà kỹ thuật giấc ngủ đã theo dõi những chuyển động này và phát hiện 2 nhóm chu kỳ giấc ngủ chính là giấc ngủ chuyển động mắt nhanh (giấc ngủ REM) và giấc ngủ không di chuyển mắt nhanh (giấc ngủ non-REM).
Một chu kỳ giấc ngủ tự nhiên kéo dài khoảng 90 phút. Trong lúc này, não của chúng ta đi qua 5 công đoạn khác nhau. Giai đoạn 1: Hoạt động não chậm lại. Chúng ta ngủ nhẹ, mơ màng giữa ngủ và tỉnh. Quá trình 2: di chuyển mắt ngừng lại và bộ não bắt đầu thư giãn. Đây là giai đoạn giấc ngủ nông, diễn ra trước khi chúng ta bắt đầu bước vào giấc ngủ sâu.
Giai đoạn 3: Sóng não bắt chậm hơn nữa, chuẩn bị cho giai đoạn ngủ sâu. Giai đoạn 4: Đây là công đoạn ngủ sâu. Việc đạt được công đoạn này rất quan trọng vì nó quyết định chúng ta sẽ có được một đêm ngon giấc hay không. Không chỉ có thế, bạn không nên thức giấc trong quá trình này vì nó khiến bạn thức dậy với tâm trạng cáu kỉnh. Giai đoạn 5: Đây là giai đoạn giấc ngủ chuyển động mắt nhanh. Phần lớn các giấc mơ đều xuất hiện trong thời điểm này. Xin được nhắc lại, hãy vững chắc là bạn không tỉnh giấc trong quá trình này bởi vì bạn sẽ sắp như cảm thấy mất phương hướng.
- Chu kỳ giấc ngủ REM
Đây là một giai đoạn giấc ngủ nơi chúng ta có được các giấc mơ sống động nhất. Trong chu kỳ giấc ngủ đầu tiên, sau khoảng 90 phút đi ngủ, giấc ngủ REM bắt đầu xuất hiện và chỉ kéo dài khoảng 10 phút. Vào các chu kỳ giấc ngủ tiếp theo, giấc ngủ REM của chúng ta kéo dài lâu hơn. Giấc ngủ REM rốt cục có thể kéo dài đến 1 tiếng.
Trong giấc ngủ REM, đôi mắt của chúng ta chuyển động nhanh và thất thường cùng lúc chúng ta có thể cảm nhận nhiều thứ khác. Bộ não thì xử lý thông tin, chuyển những trải nghiệm thành ký ức. Hơn thế nữa, giấc ngủ REM giúp củng cố kỹ năng sáng tạo và giải quyết vấn đề. Tất cả những điều này giải thích lý do tại sao chúng ta cần đảm bảo không để bị báo thức gọi dậy trong giai đoạn cực kỳ quan trọng này.
- Chu kỳ giấc ngủ trong một đêm
Một đêm ngủ bình thường cần khoảng từ 5-6 chu kỳ giấc ngủ tất cả. Không có chu kỳ giấc ngủ nào là giống nhau hoàn toàn. Ở 2-3 chu kỳ giấc ngủ trước tiên, chúng ta dành hầu hết thời gian trong quá trình giấc ngủ không di chuyển mắt nhanh (giấc ngủ non-REM).
Trong 2-3 chu kỳ ngủ tiếp theo, chúng ta lại dành phần nhiều thời gian trong giấc ngủ REM và giai đoạn 1 (ngủ nông). Bằng việc sử dụng phương tiện theo dõi chu kỳ giấc ngủ, bạn có thể chỉnh đồng hồ vang lên khi bạn đang trong giai đoạn ngủ nông, từ đấy đề phòng những dấu hiệu thiếu ngủ có thể gặp và giúp bạn thức dậy với tinh thần sảng khoái hơn.
>>> Tham khảo thêm:
