Hoa ban – biểu tượng của tình yêu mãnh liệt
Hoa ban – biểu tượng của tình yêu mãnh liệt
Cây hoa ban còn có tên gọi khác là Móng bò sọc , danh pháp hai phần : Bauhinia variegata , là một loài
thực vật có hoa trong họ Đậu ,có nguồn gốc ở miền đông nam Châu á , từ miền nam Trung Quốc kéo dài
về phía tây Ấn Độ . Thông thường người ta chỉ gọi nó là cây ban ,tuy nhiên , do có nhiều laofi cũng chỉ có
tên là ban nên cây hoa ban thường được gọi theo màu hoa của nó như hoa ban hồng , hoa ban trắng
hay hoa ban tím .
Là loại cây thân gỗ ,kích thước từ nhỏ đến trung bình ,có thể cao tới 10-12m , cây hoa ban thuộc loại cây
sớm rụng lá vào mùa khô. Lá của nó dài khoảng 10-12 cm và rộng bản , tròn , lưỡng thùy ở gốc và đỉnh
phiến lá . Mặt trên không lông ,mặt dưới có ít lông .
Ý nghĩa hoa tươi cho cuộc sống
Hoa của nó dễ thấy , có 5 cánh có màu từ từ tím , hồng nhạt đến trắng , đường kính 8-12cm
Quả là loại quả đậ dài 15-30cm ,bên trong chứa vài hạt
Nhị hoa mang vị ngọt , quyến rũ nhiều loài côn trùng , nhất là các loài lấy mật như bướm ong .Hoa ban
nở rộ nhất và đẹp nhất là vào đầu tháng ba , đến đầu tháng tư thì hoa bắt đầu tàn . Lúc nở rộ , trông cay
hoa ban như chỉ có hoa mà không có lá .
Cây hoa ban là một loại cây cảnh phổ biến ở nhiều nơi trong khu vực có khí hậu nhiệ đới và cận nhiệt
dới , được trồng vì có mùi thơm thoang thoảng rất dễ chịu . Tuy nhiên , tại một số khu vực thì nó lại là
một loài xâm hại do hợp thủy thổ và thích nghi với môi trường sống mới . Tại Việt Nam , nó sinh trưởng
chủ yếu ở khu vực Tây Bắc Bắc Bộ.
Hoa ban có thể ăn được , ở Ấn Độ ,vỏ được dùng làm thuốc hàn vết thương , chữa bệnh ngoài da , loét
và tràng nhạc . Chồi khô dùng trị lỵ, trị ỉa chảy và trị giun ; sắc nước rễ trị đầy hơi , trướng bụng và trị nọc
rắn cắn . Gỗ dùng đóng các đồ đạc thông thường
Hoa oải hương - thi vị của cuộc sống
Hiện nay ,trong cộng đồng các dân tộc Tây Bắc đang tồn tại rất nhiều câu truyện cùng có nội dung giải
thích nguồn gốc của hoa ban . Cách dẫn dắt và tên nhân vật của các truyện tuy khác nhau nhưng đề có
điểm chung là dùng hoa ban làm biểu tượng cho tấm lòng thủy chung trong tình yêu đoi lứa .
Do yêu hoa ,con gái con trai vùng Tây Bắc lặn lội trong những cánh rừng mờ sương để ngắm nhìn những
bông hoa sáng rực như hạt ngọc , họ hái hoa cài lên tóc ,họ còn đem hoa về biếu người thân quen nhất
để mở tiệc ăn mừng mùa hoa ban nở .
Mùa hoa ban ,các bà các chị lúc đi nương về thường mang theo một ít hoa ban , không phải để chơi mà
là để ăn . Hoa ban có thể dùng nấu canh ,làm nộm ,đồ lên chấm với dấm ớt măng chua…đó là thuộc tính
riêng của hoa ban mà nhiều loài hoa khác không có .
Trong mân cỗ đầu năm ,người thái cũng hay đặt những cánh hoa đẹp trên bàn thờ để thể hiện lòng biết
ơn những bậc sinh thành đã qua đời . Nếu là con trai hay con gái hộ kể cho nhau nghe câu chuyện tình
trong trắng và thương tâm , thủy chung của chàng Khum và nàng Ban xa xưa rồi cùng rủ nhau vào rừng
tìm những cánh hoa ban mới nở . Họ trân trọng mang về tặng cha tặng mẹ , tặng người yêu .Vì người
Thái cho rằng , hoa ban trong trắng là biểu tượng của đạo hiếu đối với cha mẹ ,cũng là biểu tượng tình
yêu sau sắc giữa trai gái.
hoatuoihothiky.net
