Tư vấn Phong tục thờ cúng tổ tiên – Nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt

hoangpr

Thành viên mới
29/8/19
837
0
16
VND
Phong tục thờ cúng tổ tiên là một nét đẹp văn hóa của người Việt từ xưa đến nay. Vì thế mà mỗi gia đình dù giàu hay nghèo đều không thể thiếu chiếc bàn thờ để thờ cúng gia tiên. Nhằm thể hiện lòng thành kính, đạo hiếu uống nước nhớ nguồn của con cháu đời sau đối với thế hệ đi trước.
Phong tục thờ cúng tổ tiên có từ bao giờ

Tục thờ cúng tổ tiên của người Việt có nguồn gốc từ nền kinh tế nông nghiệp trong xã hội phụ quyền xưa. Khi Nho giáo du nhập vào Việt Nam, chữ hiếu được đề cao, đã làm cho tục thờ cúng tổ tiên có một nền tảng triết lý sâu sắc. Gia đình, gia tộc, và vấn đề “dương danh hiển gia” được đề cao.

Đến thế kỷ XV, Nho giáo chiếm địa vị ưu thế trong xã hội, nhà Lê đã thể chế hóa việc thờ cúng tổ tiên. Bộ luật Hồng Đức quy định rõ, việc con cháu phải thờ cúng tổ tiên 5 đời (tự mình là con, tính ngược lên 4 đời là: Cha, mẹ, ông bà, cụ, kỵ); ruộng hương hỏa, ruộng đèn nhang, cơ sở kinh tế để duy trì thờ cúng tổ tiên dù con cháu nghèo cũng không được cầm bán… Đến thời Nguyễn, nghi lễ thờ cúng tổ tiên được ghi rõ trong sách “Thọ mai gia lễ.”

Phong tục thờ cúng tổ tiên - Nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt


Không nhất thiết phải là mâm cao cỗ đầy, chỉ cần một nén hương (nhang) lên bàn thờ tổ tiên trong ngày lễ, Tết, hay ngày giỗ, con cháu trong gia đình cũng thể hiện được tấm lòng thành kính, hướng về cội nguồn, tưởng nhớ những người thân đã khuất.

Từ lâu, thờ cúng tổ tiên ông bà đã trở thành một phong tục, là chuẩn mực đạo đức và nguyên tắc làm người; đồng thời là một phần quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt Nam. Dân Việt trọng lễ nghĩa, hiếu thảo với cha mẹ và có hiếu với ông bà tổ tiên, với nguồn gốc của mình.

Những thứ cần có trên bàn thờ gia tiên
Trên bàn thờ tổ tiên, ở chính giữa đặt bát hương (tượng trưng cho tinh tú) và trên bát hương có cây trụ để cắm hương vòng (tượng trưng cho trục vũ trụ); ở hai góc ngoài bao giờ cũng có hai cây đèn (hoặc nến) tượng trưng cho Mặt Trời ở bên trái và Mặt Trăng ở bên phải. Khi cần giao tiếp với tổ tiên (có lúc thỉnh cầu, có khi sám hối…) người ta thường đốt nến (đèn dầu) và thắp hương. Mọi nguyện cầu theo các vòng khói hương chuyển đến ông bà tổ tiên.

Đặc trưng của văn hóa nông nghiệp cũng được thể hiện ở trên bàn thờ tổ tiên của người Việt. Thông thường, ở ngay sau bát hương thường có một cái đỉnh ba chân, nắp đỉnh được vẽ hình con lân với ý nghĩa sức mạnh bề trên kiểm soát tinh thần con cháu khi đứng trước bàn thờ.

Bàn thờ gia tiên đặt ở đâu?
Mỗi gia đình sẽ đặt bàn thờ ở phòng thờ riêng hoặc đặt ở gian khách, bàn thờ cúng tổ tiên được đặt ở vị trí trang trọng nhất và trở thành nơi con cháu “trò chuyện” trong những ngày tuần, ngày giỗ, ngày Tết, hoặc khi có việc trọng đại… Có thể nói, mọi biến cố trong gia đình đều được gia chủ báo cáo với gia tiên. Việc hiện nay hầu hết các cặp cô dâu chú rể mới đều làm lễ vu quy hay nghinh hôn trước bàn thờ gia tiên cũng là một điểm rất độc đáo của văn hóa Việt Nam.

Trước đây, bàn thờ gia tiên được đặt ngay tại gian nhà chính. Nếu nhà có điều kiện thì đồ thờ được sơn son thếp vàng; có đủ thần chủ bốn đời để thờ, đó là cao, tằng, tổ, khảo. Thần chủ làm bằng gỗ táo, trên đó đề tên, họ, chức tước, ngày tháng sinh tử của tổ tiên. Nhà không có điều kiện thì cũng chỉ cần vài cây đèn nến là đủ. Trong việc thờ phụng tổ tiên, ngày giỗ hay còn gọi là kỵ nhật rất quan trọng. Đồ lễ dâng cúng gia tiên bao giờ cũng phải thanh khiết.

Hướng đặt bàn thờ
Hướng bàn thờ cũng được người Việt rất quan tâm. Thông thường hướng nhà theo đạo Phật thì hướng Nam là nơi của bát nhã, tức trí tuệ, hướng của sự sáng tạo, của sinh lực tràn trề, đầy dương khí.

Nhiều khi cũng đặt bàn thờ hướng Tây vì người ta nghĩ hướng này hợp với sự đối đãi của âm dương, nên yên ổn và phát triển, nghĩa là vị thần được an tọa.

Đã bao thế kỷ trôi qua, cung cách và quan niệm thờ phụng tổ tiên của người Việt Nam xét theo góc độ nào đó đã có nhiều thay đổi nhưng ý nghĩa lớn nhất, vẫn giữ nguyên. Người Việt Nam coi việc thờ phụng tổ tiên là một trong những nguyên tắc đạo đức làm người. Đó là hình thức thể hiện sự hiếu thuận và lòng biết ơn của con cháu đối với các bậc sinh thành.

phong-tuc-tho-cung-to-tien-net-dep-van-hoa-truyen-thong-cua-nguoi-viet.jpg


Tết là thời điểm quan trọng trong năm cho nên bàn thờ ngày Tết cũng trở nên đặc biệt. Việc trang hoàng bàn thờ tùy thuộc điều kiện hoàn cảnh mỗi nhà nhưng dứt khoát nhà nào cũng phải bày mâm ngũ quả. Thông thường ngũ quả gồm 5 loại quả có 5 màu khác nhau như chuối xanh, bưởi vàng, hồng đỏ, lê trắng, quýt da cam tượng trưng cho mong ước: Phú (giàu có) – quý (sang trọng) – thọ (sống lâu) – khang (khỏe mạnh) – ninh (bình yên).

Cành đào được cắm trên bàn thờ có huyền lực trừ ma tà và mọi xấu xa, màu đỏ chứa một sinh khí lớn lao. Vì thế hoa đào thắm là lời cầu nguyện và lời chúc phúc đầu Xuân.

Bàn thờ tổ tiên là vẻ đẹp của văn hóa truyền thống. Nơi đây rực rỡ với mỗi độ xuân sang. Người Việt hiểu sâu sắc rằng có quá khứ mới có hiện tại và tương lai.

Còn thời điểm nào thiêng liêng hơn khi cả nhà thành kính đứng trước bàn thờ tổ tiên thắp những nén hương trầm ngào ngạt. Tình người nồng ấm, tình đời rộng mở. Và, một năm mới tràn đầy hy vọng bắt đầu.

Nguồn: Phong tục thờ cúng tổ tiên - Nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt
 
Người đăng Tin liên quan Chuyên mục Trả lời Thời gian
hoangpr Tư vấn Phong tục thờ cúng của người Hoa có gì đặc sắc so với người Việt Nội Thất - Xây Dựng 0
hoangpr Tư vấn Ý nghĩa phong tục thờ mía ngày Tết của người dân Việt Nội Thất - Xây Dựng 0
hoangpr Tư vấn Phong tục thờ Oản Tài Lộc – Nét đẹp văn hóa dâng lễ cúng bái thiêng liêng Nội Thất - Xây Dựng 0
hoangpr Tư vấn Phong tục thờ ông Táo của người dân 3 miền Việt Nam Nội Thất - Xây Dựng 0
ducdongqh Tư vấn Cách bao sái ban thờ chuẩn chỉnh phong tục Việt Các dịch vụ khác 0
hoangpr Tư vấn Ý nghĩa phong tục thờ Ông Táo truyền thống dân gian Việt Nội Thất - Xây Dựng 0
hoangpr Tư vấn Tìm hiểu phong tục thờ cúng của người Nhật Bản Nội Thất - Xây Dựng 0
ducdongqh Tư vấn Cách sắp xếp ảnh trên bàn thờ gia tiên đúng chuẩn thuần phong mỹ tục Các dịch vụ khác 0
hoangpr Tư vấn Phong tục thờ cúng Ông Địa của người Việt | Nguồn gốc và ý nghĩa Nội Thất - Xây Dựng 0
P Phong tục thờ tự tượng Trần Hưng Đạo bằng gỗ Nội Thất - Xây Dựng 0
travelhaidang Khám phá phong tục tập quán xứ sở Kim Chi Du Lịch 0
Atlanitc Yên Phong Liên tục tuyển sinh tại Atlantic Yên Phong Tuyển sinh- Học Hành 0
T Tư vấn Phân tích nét độc đáo trong phong tục đón Tết trung thu ở Trung Quốc Các dịch vụ khác 0
T Phân tích về nét đẹp văn hóa phong tục ngày Tết ở Nhật Bản Các dịch vụ khác 0
T Tư vấn Nhận định nét đẹp phong tục tập quán của người Nhật Bản Các dịch vụ khác 0