Cho đến nay người ta không còn quá xa lạ với những giảo cổ lam mang lại cho sức khỏe con người. Tuy nhiên có một thực tại đáng báo động là việc dùng Giảo cổ lam của người dân đa phần còn mang tính tự phát, cách nhận biết đúng loại cây, cách dùng thế nào cho hiệu quả… thì còn hạn chế. Chúng tôi đã có cuộc bàn bạc với PGS.TS Nguyễn Duy Thuần, Phó GĐ Học viện Y dược học cựu truyền Việt Nam, Viện trưởng Viện nghiên cứu y dược Tuệ Tĩnh để tìm hiểu rõ hơn về loại cây này.
PV: Xin kính chào PGS.TS Nguyễn Duy Thuần. Thưa ông, hiện người dân đổ xô đi mua giảo cổ lam về dùng mà ít người biết được rằng đâu mới là giảo cổ lam thật? Điều này có đúng không thưa ông?
PGS.TS Nguyễn Duy Thuần: Giảo cổ lam rất dễ bị nhầm lẫn với các cây thuộc họ Nho (Vitaceae), không có tác dụng gì thậm chí còn gây đi tả khi dùng. Để biết đâu là giảo cổ lam thật, nhất thiết chúng ta phải dùng cây tươi, khi đã phơi khô hoặc chế biến thì không có cách gì phân biệt được. Chúng ta có thể dựa vào những đặc điểm sau để nhận biết:
Giảo cổ lam là cây thuộc họ bầu bí, có tên khoa học là Gynostemma pentaphyllum có 5 lá chét (pentaphyllya có tức là 5 lá). Loài cây này mọc nhiều ở độ cao chừng 2000m so với mặt nước biển, trong các khu rừng thưa ẩm thấp, khí hậu lạnh quanh năm.
Giảo cổ lam là cây thân dạng thảo, lá kép hình chân vịt, mặt trên có màu xanh thẫm và mặt dưới có màu xanh lá cây, mép lá có răng cưa. Cây giảo cổ lam leo bằng tua cuốn mọc ở nách lá, còn cây họ nho leo bằng tua cuốn mọc đối diện lá. Đây là đặc điểm dị biệt nhất của 2 họ này.
Đặc biệt cây giảo cổ lam khi thử nhấm một tẹo thân hoặc lá ở đầu lưỡi sẽ có vị đắng sau chuyển sang vị ngọt, mát do có thành phần chính là saponin tương tự như trong nhân sâm. Giảo cổ lam khi phơi khô hoặc sao lên thì rất thơm và có mùi đặc trưng.
PV: Giảo cổ lam dùng như thế nào là tốt nhất thưa PGS?
PGS.TS Nguyễn Duy Thuần: Ở Việt Nam, Giảo cổ lam đã được nghiên cứu trong suốt hơn 10 năm qua và đã chứng minh được nhiều công dụng quý với sức khỏe, đặc biệt là có công dụng hạ mỡ mãu, nhất là giảm cholesterol toàn phần, hỗ trợ điều trị tiểu đường type 2 và bình ổn huyết áp…
Ngoài ra gần đây, các nhà khoa học Việt Nam còn phát hiện ra chất Adenosin trong giảo cổ lam 5 lá có tác dụng rất tốt cho tim mạch. Tuy nhiên Adenosin lại không chiết xuất được bằng nước nóng theo cách sắc thông thường mà phải dùng hệ dung môi ethanol: nước theo tỷ lệ 50:50 ở nhiệt độ và áp suất thích hợp. Do vậy việc dùng theo cách truyền thống là phơi khô, sắc uống như trong dân chúng hiện nay không phát huy được hết các hoạt chất quý trong giảo cổ lam. vì vậy chúng ta có thể sử dụng các dạng chiết xuất giảo cổ lam của các đơn vị sản xuất uy tín để cho hiệu quả điều trị bệnh tốt hơn.
PV: Vâng, xin cảm ơn những chia sẻ hết sức có ích của PGS. Hy vọng những thông báo này của ông sẽ giúp độc giả sáng láng hơn trong việc lựa chọn và dùng loại thảo dược quý này cho sức khỏe của mình và gia đình.
Vùng nguyên liệu cây giảo cổ lam Tuệ Linh đạt chuẩn GACP
PV: Xin kính chào PGS.TS Nguyễn Duy Thuần. Thưa ông, hiện người dân đổ xô đi mua giảo cổ lam về dùng mà ít người biết được rằng đâu mới là giảo cổ lam thật? Điều này có đúng không thưa ông?
PGS.TS Nguyễn Duy Thuần: Giảo cổ lam rất dễ bị nhầm lẫn với các cây thuộc họ Nho (Vitaceae), không có tác dụng gì thậm chí còn gây đi tả khi dùng. Để biết đâu là giảo cổ lam thật, nhất thiết chúng ta phải dùng cây tươi, khi đã phơi khô hoặc chế biến thì không có cách gì phân biệt được. Chúng ta có thể dựa vào những đặc điểm sau để nhận biết:
Giảo cổ lam là cây thuộc họ bầu bí, có tên khoa học là Gynostemma pentaphyllum có 5 lá chét (pentaphyllya có tức là 5 lá). Loài cây này mọc nhiều ở độ cao chừng 2000m so với mặt nước biển, trong các khu rừng thưa ẩm thấp, khí hậu lạnh quanh năm.
Giảo cổ lam là cây thân dạng thảo, lá kép hình chân vịt, mặt trên có màu xanh thẫm và mặt dưới có màu xanh lá cây, mép lá có răng cưa. Cây giảo cổ lam leo bằng tua cuốn mọc ở nách lá, còn cây họ nho leo bằng tua cuốn mọc đối diện lá. Đây là đặc điểm dị biệt nhất của 2 họ này.
Đặc biệt cây giảo cổ lam khi thử nhấm một tẹo thân hoặc lá ở đầu lưỡi sẽ có vị đắng sau chuyển sang vị ngọt, mát do có thành phần chính là saponin tương tự như trong nhân sâm. Giảo cổ lam khi phơi khô hoặc sao lên thì rất thơm và có mùi đặc trưng.
PV: Giảo cổ lam dùng như thế nào là tốt nhất thưa PGS?
PGS.TS Nguyễn Duy Thuần: Ở Việt Nam, Giảo cổ lam đã được nghiên cứu trong suốt hơn 10 năm qua và đã chứng minh được nhiều công dụng quý với sức khỏe, đặc biệt là có công dụng hạ mỡ mãu, nhất là giảm cholesterol toàn phần, hỗ trợ điều trị tiểu đường type 2 và bình ổn huyết áp…
Ngoài ra gần đây, các nhà khoa học Việt Nam còn phát hiện ra chất Adenosin trong giảo cổ lam 5 lá có tác dụng rất tốt cho tim mạch. Tuy nhiên Adenosin lại không chiết xuất được bằng nước nóng theo cách sắc thông thường mà phải dùng hệ dung môi ethanol: nước theo tỷ lệ 50:50 ở nhiệt độ và áp suất thích hợp. Do vậy việc dùng theo cách truyền thống là phơi khô, sắc uống như trong dân chúng hiện nay không phát huy được hết các hoạt chất quý trong giảo cổ lam. vì vậy chúng ta có thể sử dụng các dạng chiết xuất giảo cổ lam của các đơn vị sản xuất uy tín để cho hiệu quả điều trị bệnh tốt hơn.
PV: Vâng, xin cảm ơn những chia sẻ hết sức có ích của PGS. Hy vọng những thông báo này của ông sẽ giúp độc giả sáng láng hơn trong việc lựa chọn và dùng loại thảo dược quý này cho sức khỏe của mình và gia đình.
